Theo các chuyên gia sức khỏe, có một mối liên hệ mật thiết giữa tình trạng dinh dưỡng, sức khỏe miễn dịch, nguy cơ nhiễm trùng và khả năng phục hồi sau bệnh tật của cơ thể.
Dinh dưỡng kém có liên quan đến chứng viêm và stress oxy hóa (sự mất cân bằng giữa các gốc tự do – chất gây tổn thương tế bào và các chất chống oxy hóa), từ đó ảnh hưởng đến sức khỏe miễn dịch. Chứng viêm và stress oxy hóa đều tăng lên khi bạn nhiễm Covid-19. Lúc này, chế độ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng có thể giúp hỗ trợ sức khỏe miễn dịch, đặc biệt nếu bạn tiêu thụ các thực phẩm có đặc tính chống oxy hóa và chống viêm.
Những thực phẩm dưới đây mặc dù không thể ngăn chặn việc nhiễm virus corona hay chữa khỏi được bệnh gây ra bởi virus này nhưng chúng đã được chứng minh là có thể hỗ trợ sức khỏe miễn dịch, từ đó giúp bạn hồi phục nhanh hơn khi bị nhiễm bệnh.
1. Vitamin D
Vitamin D là vi chất dinh dưỡng được các chuyên gia dinh dưỡng nhắc tới thường xuyên nhất với mục đích kiểm soát Covid-19.
Theo nhiều nghiên cứu, vitamin D có tác dụng chống viêm bằng cách ngăn chặn sự hoạt động quá mức của hệ thống miễn dịch.
Vitamin D bảo vệ và hỗ trợ chữa lành các mô bị tổn thương, chủ yếu ở phổi. Ảnh minh họa.
Trong cơ thể, vitamin D hoạt động trên men chuyển đổi angiotensin 2 (ACE2), một thụ thể protein được tìm thấy trong phổi và mô mỡ. Virus SARS-CoV-2 liên kết với ACE2 khi xâm nhập vào cơ thể, từ đó có khả năng dẫn đến hội chứng suy hô hấp cấp tính và khiến bệnh trở nặng ở những người bị nhiễm virus.
Tuy nhiên, vitamin D tương tác với các thụ thể ACE2, ngăn chặn virus liên kết với các thụ thể này và giảm các biến chứng liên quan đến Covid-19.
Vitamin D cũng đóng vai trò bảo vệ và hỗ trợ chữa lành các mô bị tổn thương, chủ yếu ở phổi.
Thức ăn gợi ý
Thông thường, 80% lượng vitamin D được tạo ra khi da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, 20% còn lại từ chế độ ăn uống. Do đó, bổ sung vitamin D hàng ngày có thể là một ý tưởng hay nếu bạn đang bị cách ly do Covid-19 và ít tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Thêm và đó, bạn nên tăng cường ăn các thực phẩm giàu vitamin D khi đang nhiễm hoặc đang phục hồi sau khi mắc Covid-19.
7 loại thực phẩm giàu vitamin D và hàm lượng vitamin D có trong mỗi loại:
• Dầu gan cá tuyết: trong 13,6g dầu này có 170% DV (hàm lượng cần thiết 1 ngày) vitamin D
• Cá trích: trong 100g cá trích có 27% DV vitamin D
• Lòng đỏ trứng: trong 100g lòng đỏ trứng có 27% DV vitamin D
• Cá mòi: trong 100 cá mòi có 24% DV vitamin D
• Cá ngừ đóng hộp: trong 100g cá này có 34% DV vitamin D
• Cá hồi: trong 100g cá hồi có 66% DV vitamin D
• Nước cam: trong 100g nước cam có 25% DV vitamin D
Theo nhiều nghiên cứu, nấm cũng là một nguồn cung cấp vitamin D tuyệt vời.
2. Carotenoid và vitamin A
Vitamin A làm giảm viêm nhiễm và stress oxy hóa. Ảnh minh họa.
Carotenoid là chất chống oxy hóa được tìm thấy trong tự nhiên ở một số loại tảo, nấm, thực vật, trái cây và rau có màu sắc sặc sỡ.
Trong số 700 carotenoid được xác định trong tự nhiên, chỉ có khoảng 30 loại được tìm thấy trong cơ thể con người. Một trong số đó là vitamin A và tiền chất của nó, beta caroten.
Vitamin A là một chất hòa tan trong chất béo, có đặc tính chống viêm. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng nó có thể có lợi trong việc kiểm soát bệnh viêm phổi và nhiễm trùng đường hô hấp.
Đối với các trường hợp nhiễm Covid-19, các nghiên cứu chỉ ra rằng vitamin A làm giảm viêm nhiễm và stress oxy hóa, tăng cường phản ứng miễn dịch và có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Các nhà nghiên cứu cho rằng vitamin A có thể bảo vệ các thụ thể ACE2, tương tự như vitamin D, từ đó giúp cơ thể chống lại virus.
Thức ăn gợi ý
Các loại rau có lá màu xanh đậm và các loại thịt nội tạng, đặc biệt là gan, là những nguồn cung cấp vitamin A dồi dào.
8 loại thực phẩm giàu vitamin A cùng với tỷ lệ vitamin A trong 100g mỗi loại:
• Gan bò: 552% DV
• Gan gà: 327% DV
• Cá thu: 24% DV
• Phô mai dê: 54% DV
• Khoai lang nấu chín: 87% DV
• Cải xanh: 28% DV
• Cà rốt sống: 93% DV
• Rau bina lá non, sống: 31% DV
3. Kẽm
Kẽm có đặc tính chống oxy hóa và chống viêm. Ảnh minh họa.
Thiếu kẽm có liên quan đến tăng nguy cơ nhiễm trùng và bệnh nặng hơn ở những người nhiễm Covid-19.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng các đặc tính chống oxy hóa và chống viêm của kẽm có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim, hỗ trợ sức khỏe của mắt và rất cần thiết cho sức khỏe miễn dịch.
Kẽm cũng bảo vệ sức khỏe mô phổi và có thể là một phương pháp điều trị bổ sung cho bệnh nhân Covid-19.
Thức ăn gợi ý7 loại thực phẩm giàu kẽm, cùng với tỷ lệ kẽm trong 100g mỗi loại:
• Thịt bò xay: 41% DV
• Socola đen (70 – 85% cacao): 30% DV
• Hàu: 73% DV
• Hạt điều: 53% DV
• Hạt cây gai dầu: 90% DV
• Hạt bí ngô: 71% DV
• Đậu lăng, nảy mầm, sống: 14% DV
4. Omega-3
Chất béo omega-3 làm giảm chứng viêm và giảm khả năng gây ra “cơn bão cytokine”. Ảnh minh họa.
Omega-3 là một loại axit béo được chứng minh là có lợi trong việc chống viêm nhiễm. Những chất béo omega-3 này, đặc biệt là axit eicosapentaenoic (EPA) và axit docosahexaenoic (DHA), có thể cải thiện khả năng phục hồi ở những người bị Covid-19.
Chất béo omega-3 làm giảm chứng viêm và giảm khả năng gây ra "cơn bão cytokine" (tình trạng hệ thống miễn dịch phản ứng quá mức và gây ra các triệu chứng tiêu cực cho cơ thể) ở bệnh nhân Covid-19. Omega-3 có thể làm được điều này bằng cách trở thành 1 phần của màng tế bào của các mô khác nhau trên khắp cơ thể và ngăn chặn việc sản xuất các hợp chất gây viêm.
Một lợi ích tiềm năng khác của omega-3 trong việc điều trị những người đang mắc hoặc đang hồi phục sau Covid-19 là cải thiện tâm trạng lo lắng và trầm cảm.
Thức ăn gợi ý8 loại thực phẩm giàu axit béo omega-3 cùng với lượng omega-3 được tìm thấy trong 100g mỗi loại:
• Hạt Chia: 6g
• Đậu tương rang khô: 1,4g
• Cá mòi, đóng hộp: 498mg
• Hạt lanh: 23g
• Quả óc chó: 9g
• Cá hồi: 113mg
5. Vitamin C
Vitamin C ngăn ngừa và quản lý bệnh viêm phổi và các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn như nhiễm trùng huyết. Ảnh minh họa.
Vitamin C là một loại vitamin chống oxy hóa, hỗ trợ sức khỏe miễn dịch ở mọi lứa tuổi.
Các nghiên cứu trên động vật và con người đã phát hiện ra rằng, vitamin C có thể làm giảm stress oxy hóa, cải thiện chức năng nội mô, giúp cơ thể chống lại bệnh tim và hỗ trợ phục hồi sau cảm lạnh thông thường.
Những nghiên cứu gần đây chứng minh rằng cung cấp vitamin C cho bệnh nhân Covid-19 có thể hỗ trợ phục hồi và cải thiện tình trạng bệnh.
Vitamin C có một vai trò tiềm năng trong việc ngăn ngừa và quản lý bệnh viêm phổi và các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn như nhiễm trùng huyết.
Thức ăn gợi ý8 loại thực phẩm giàu vitamin C tự nhiên cùng với hàm lượng vitamin C trên 100g mỗi loại:
• Ổi nguyên miếng: 253% DV
• Cherry: 1,867% DV
• Kiwi nguyên miếng: 103% DV
• Súp lơ: 54% DV
• Cà chua: 14% DV
• Khoai tây còn vỏ: 13% DV
• Ớt chuông đỏ: 142% DV
• Đu đủ: 68% DV
Kết
Cần hỏi bác sĩ điều trị trước khi muốn bổ sung thêm bất cứ chất dinh dưỡng nàobằng thực phẩm chức năng. Ảnh minh họa.
Covid-19 ảnh hưởng tiêu cực đến tình trạng dinh dưỡng và ngược lại, dinh dưỡng đóng một vai trò quan trọng trong việc giảm nguy cơ nhiễm trùng, tăng cường khả năng phục hồi của cơ thể.
Các nhà nghiên cứu cho rằng vitamin D, carotenoid, vitamin A, kẽm, axit béo omega-3 và vitamin C là những chất dinh dưỡng tiềm năng có thể hỗ trợ điều trị bổ sung khi nhiễm Covid-19. Tuy nhiên, các nghiên cứu vẫn đang tiếp tục được triển khai để xác định điều này.
Khi muốn tự bổ sung các chất nêu trên, đặc biệt bằng các thuốc/thực phẩm chức năng, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng, dược sĩ để tránh bổ sung một cách dư thừa và gây ra những hậu quả không tốt đối với sức khỏe.
